Son yıllarda kamu bankalarının reklam harcamaları ve bu harcamaların medya kuruluşlarına dağılımı, kamuoyunda şeffaflık ve kamu yararı açısından yoğun tartışmalara neden olduğunu belirten CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’e yöneltti. Önergeye verilen yanıtlar, tatmin edici olmaktan ve şeffaflıktan uzak kaldı.
REKLAM HARCAMALARININ BOYUTU VE DAĞILIMI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, son yıllarda kamu bankalarının yaptığı reklam harcamalarının ne kadar etkili olduğunu ve bu harcamaların hangi medya kuruluşlarına yönlendirildiğini mercek altına aldı. Gürer, Ziraat Bankası ve Halk Bankası’nın toplamda 1 milyar 283 milyon dolarlık reklam bütçesinin hangi medya kuruluşlarına dağıtıldığını ve bu harcamaların kamu yararına ne kadar katkı sağladığını sordu.
“REKLAM BÜTÇELERİ HANGİ KRİTERLERE GÖRE BELİRLENİYOR?”
Gürer, kamu bankalarının reklam bütçelerini nasıl belirlediği ve hangi kriterlerin esas alındığını da sorguladı. Ziraat Bankası ve Halk Bankası, reklam harcamalarının belirlenmesinde dikkat ettikleri unsurları şöyle sıraladı:
- Yazılı basın ve görsel medya: Günlük, haftalık veya aylık tirajlar, izlenirlik oranları, hedef kitle, fiyatlandırma ve prodüksiyon maliyetleri.
- Kısa vadeli finansal etkiler: Reklamların satış ve pazarlama alanında sağladığı kısa vadeli finansal etkiler, saha araştırmaları ve satış rakamları ile izlenmektedir.
Bankalar, reklam harcamalarının marka değerini uzun vadede artıracağını ve pazarlama stratejilerine katkı sağlayacağını ifade etti. Ancak, kamuya açıklanan raporlarda, hangi medya kuruluşlarına ne kadar reklam verildiği konusunda detaylı bilgilere yer verilmedi.
“REKLAMSIZ GAZETELER VE TELEVİZYON KANALLARI VAR MI?”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ayrıca, reklam almayan medya kuruluşları hakkında da soru yöneltti. Ziraat Bankası ve Halk Bankası, medya seçimi konusunda belirli bir açıklama yapmadı ve hangi medya kuruluşlarının reklamsız kaldığına dair net bir bilgi sunulmadı. Bununla birlikte, medya, tanıtım ve reklam harcamalarının Banka marka değerine uzun vadeli etkilerine ek olarak satış ve pazarlama alanında kısa vadeli finansal etkileri de saha araştırmaları ve satış rakamları ile takip edildiği belirtildi.
KAMU BANKALARININ REKLAM HARCAMALARININ YÜKSEKLİĞİ VE KAMU YARARINA ETKİSİ
CHP’li Ömer Fethi Gürer, kamu bankalarının reklam harcamalarının özel bankaların harcamalarını aştığını belirterek, bu yüksek harcamaların nedenini sordu. Bakanlık cevabında, “Kamuya açıklanan Banka finansal tabloları, denetim raporları ve faaliyet raporlarında yer alan veriler haricinde talep edilen detay bilgiler 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 73 ve 159’uncu maddeleri kapsamında banka ve müşteri sırrı olarak mütalaa edildiğinden paylaşılması mümkün bulunmamaktadır.” ifadelerine yer verdi.
GÜRER: “KAPSAMLI AÇIKLAMA BEKLİYORUZ”
Ömer Fethi Gürer, verilen yanıtların kamu vicdanını rahatlatmaktan uzak olduğunu belirterek, şu soruları gündeme getirdi:
- Hangi medya kuruluşları reklam alıyor?
- Reklam almayan ulusal gazeteler ve televizyonlar neden dışlanıyor?
- Kamu bankalarının reklam harcamalarının boyutu kamu yararına hizmet ediyor mu?
BAKANLIKTAN ŞEFFAFLIKTAN UZAK CEVAP
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Kamu bankalarının, medya kuruluşlarıyla ilişkilerinde şeffaf olmaması, belirli medya kuruluşlarına ayrıcalık tanındığına dair endişeleri artırıyor. Bu durum, reklam bütçelerinin siyasi veya ekonomik çıkarlar doğrultusunda kullanıldığı algısını güçlendiriyor. Özellikle kamu kaynaklarının etkin kullanımı ve adalet ilkesi, bu tür harcamalarda göz önünde bulundurulması gereken temel unsurlardır. Bakanlığın bu konuda daha açık ve detaylı bilgi sunması, kamuoyundaki soru işaretlerini gidermek adına hayati önem taşıyor. Kamu bankalarının reklam harcamaları ve bu harcamaların dağılımı, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda yeniden ele alınmalıdır. Basın ve Tv lerde yandaş kanallara sağlanan fayda özgür ve tarafsız basın ve Tv kuruluşlarına yansımaması ayrımcı bir anlayış ve yaklaşımdır” dedi.