Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili Ayhan Barut, basın yayın dağıtım sektöründeki tek ve tekel konumundaki dağıtım şirketinin, yeni yılla birlikte aylık dağıtım ücretlerine yüzde 500’ü aşan zam kararına sert tepki gösterdi. Konuyu Meclis gündemine taşıyan Barut, yanlıştan dönülmesini isteyerek, “Mevcut uygulamada aylık dağıtım ücreti olarak 2 bin lira ödeyen basın kuruluşlarımız, 2024 yılında uygulamaya girecek yüzde 500 oranındaki zamla 10 bin lira ödeyecek. Üstüne 3 bin 500 lira aracı dağıtım tutarı ve KDV eklenince toplam tutar 15 bin lirayı bulacak. Bu fahiş zam, basını susturma girişimidir. Bu zammı durdurun” dedi.
SORU ÖNERGESİ SUNDU
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından yanıtlanması istemiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) soru önergesi sunan CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, Türkiye’de ekonomik kriz, yükselen enflasyon, artan döviz kurlar, vergiler, bitmek bilmeyen zamların toplumun tüm kesimlerini mağdur ettiğini söyledi. Gazetecilerin yazdıkları, çizdikleri, düşüncelerini paylaştıkları veya ifade özgürlüğü kapsamında kalan fikirlerini dile getirdikleri için cezaevine gönderildiğini anımsatan Barut, “Halkın haber alma hakkı için zor koşullarda çalışan, basın özgürlüğü anlamında ciddi problemler yaşayan basın emekçilerinin sorunları da çözüm bekliyor. Basın emekçileri gibi yerel veya yaygın basın kuruluşları da zor günler geçiriyor. Ekonomik krizle bağlantılı yaşanan sorunları, iktidarın uygulamaya geçirdiği dezenformasyon düzenlemesi gibi problemleri, Basın İlan Kurumu ve RTÜK aracılığıyla kurulan baskı ve cezalandırmaları da ortadan kaldırmamız gerekiyor” diye konuştu.
“BASINI SUSTURMA GİRİŞİMİ”
Basın alanında yaşanan sorunlara çözüm üretmeyen iktidarın, yeni sorunlara imza attığına değinen Barut, şunları kaydetti:
“Şimdi yeni bir sorunla karşı karşıya kaldık. Basın yayın dağıtım alanında büyük şok yaratan yeni bir uygulama da basın kuruluşları ve gazetecilerin tepki gösterdiği konulardan birisidir. Kamuoyuna yansıdığı kadarıyla, dağıtım alanında tek ve tekel konumundaki dağıtım şirketi, basını ve özellikle yerel basını çok zora düşürecek bir adım atmıştır. Yerel gazetelerin, yaşadığı sıkıntılar çözülmeden dağıtım ücretlerine yapılan fahiş zamla yeni yılda yerel basına büyük bir darbe vurulacaktır. Personel girdilerinin yanı sıra ilan-reklam pastasından aldığı pay her geçen gün azalan, yaşam kaynakları giderek kısıtlanan yerel gazeteler, adeta kepenk kapatma noktasına geldi zaten. Bunlar yetmezmiş gibi şimdi dağıtım şirketi Turkuaz Medya Dağıtım’ın sektörde tek ve tekel olmanın verdiği güvenle basın kuruluşlarının dağıtım ücretlerini aylık 2 bin liradan 10 bin liraya çıkarma kararı aldığı belirtiliyor. Bu ücrete ilave olarak 3 bin 500 lira aracı dağıtım tutarı ve üstüne KDV eklendiğinde dağıtım ücreti 15 bin liraya çıkıyor. Bu rakam verdiğimiz örnek Adana’dan. Ancak başka şehirlerde bu rakamların tiraja göre çok daha yüksek oranlara ulaştığı yönünde bilgiler alıyoruz. Gerçek şu ki; ülkemizin içinde bulunduğu şartlarda bu ücretlerin ödenme ihtimali yoktur. Dağıtım şirketi acilen bu rakamları gözden geçirerek düzeltmelidir ve değiştirmelidir. TÜİK tarafından açıklanan resmi ekonomik veriler ve enflasyon oranları gözetildiğinde dağıtıma yapılan yüzde 500’ü aşan zam oranları kabul edilemez. Basını susturmanın diğer bir adı olan bu zamlarla yerel basın tümüyle biter.”
“DUR DİYECEK MİSİNİZ, BAŞKA ÇÖZÜM BULACAK MISINIZ?”
CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, Meclis Başkanlığı’na sunduğu önergesinde şu sorulara yanıt verilmesini talep etti:
“1- Basın yayın sektöründe tek ve tekel konumundaki bu şirketin dağıtımla ilgili bu zam düzenlemesinden haberiniz var mıdır? Bu yanlışın düzeltilmesi için bir girişiminiz olacak mıdır?
2- Dağıtım alanında yapılan ve yeni yılla birlikte uygulamaya girecek zammın yerel basını susturmaya dönük olduğunu düşünüyor musunuz? Basına yönelik bu zam zulmüne dur diyecek misiniz?
3- Yerel gazetelerin kepenk kapatması ve dolayısıyla da halkın sesinin kısılması anlamına gelecek bu kararın gözden geçirilerek makul seviyelere çekilmesi için bir adım atacak mısınız?
4- Basın emekçilerinin ve basın kuruluşlarının karşı karşıya kaldığı ekonomik ve sosyal sorunların çözümü için bir planınız var mıdır?
5- Yaygın ve yerel gazetelerin dağıtımlarının sekteye uğramaması için acil biçimde alternatif dağıtım modelleri bulmak için bir hazırlık yaptınız mı, yapacak mısınız?”